روستاهای شگفت انگیز در کردستان

یکی از جذاب ترین مکان های گردشگری برای مسافران و گردشگران روستاهای قدیمی با ساختارهای سنتی و پوشش های اصیل است که روستاهای تنگیور و پالنگان در کامیاران کردستان مکانی شگفت انگیز از این منظر است.
دو روستای تنگیور و پالنگان در شهرستان کامیاران هر سال میزبان تعداد زیادی از مسافران ورودی به کردستان در تعطیلات نوروزی و تابستان است که در سال جدید بر این حجم گردشگر بسیار افزوده شده است.
در ۴۵ کیلومتری شمال غربی شهر کامیاران که خود در میانه راه ارتباطی شهر سنندج مرکز استان کردستان با کرمانشاه واقع است، روستای تنگیور واقع شده که به لحاظ غنای آثار باستانی و ذخیره نمادهای فرهنگی کم نظیر است.
آثار به جا مانده و کشف شده در دره نزدیک به این روستا نشان از تاریخ دیرینه وجود تمدن و فرهنگ کردستان در هزاره های قبل از میلاد مسیح دارد.
نقش برجسته و سنگ نبشته کوه زینانه یکی از این آثار است که در بلندترین نقطه صخره کوه در یک طاقنما به ارتفاع ۱۲۰ و پهنای ۱۷۰ و عمق ۳۵ سانتیمتری، حجاری شده است.
درون طاقنما، نقش برجسته انسانی به طول نیم متر و عرض ۳۵ سانتیمتر حکاکی شده که احتمالاً تصویر سارگن دوم پادشاه آشوری است.
این نقش به صورت نیم رخ و با کلاهی استوانه ای است که پای راست خود را در جلو قرار داده و دست راست او به طرف بالا و شمال شرقی طاقنما بلند شده و دست چپ را نیز در مقابل شکم گذاشته است.
کتیبه ای به خط میخی در طاقنما وجود دارد که از محاذی دهان نقش برجسته شروع شده، قسمتی از موهای پشت سر را فراگرفته و از صورت تا زیر پای او و تمامی بدنه آن را کتیبه پوشانده است.
این کتیبه به زبان آشوری باستان بوده و به شرح پیروزی های پادشاه پرداخته و به نقاط مختلف، شهرها و روستاهایی که در جنگ تصرف و ویران کرده است، اشاره دارد. به گفته کارشناسان ظواهر امر نشان می دهد که این کتیبه مربوط به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد است.
بنچاق اورامان نیز از دیگر آثار کشف شده در دره تنگیور است که در سال ۱۳۰۵ شمسی از سوی فردی به نام حسین در غاری در این منطقه به دست آمده است.
شخص مزبور خمره ای پر از دانه ارزن را می یابد که در میان آن نوشته ای به خط پهلوی اشکانی بر پوست آهو وجود داشت که در سال ۱۲۰ قبل از میلاد مسیح نوشته شده و بعدها به بنچاق اورامان معروف شد.
این نوشته شامل قراردادی است میان ۲ نفر به نام تپس پک و اوایل برای خرید زرستانی به قیمت ۴۵ درهم که همه شاهدان معامله نام خود را در آن نوشته اند. این بنچاق هم اکنون در موزه برلین نگهداری می شود.
قلعه پالنگان یکی دیگر از آثار بسیار قدیمی دره تنگیور است که هنوز بقایای اتاق ها، آتشکده ها و پل های آن پا برجاست.
آثار به دست آمده از قلعه مانند دروازه سنگی بزرگ و بقایای پل های ساخته شده بر روی رودخانه، قدمت آن را به دوره پیش از اسلام می رساند. سرپرست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان درباره کاربرد و موارد استفاده از این قلعه اظهار می دارد: مدارکی در دست است که این قلعه در سال ۵۶۴ قمری مورد استفاده خسروخان اردلان از فرمانروایان منطقه کردستان قرار گرفته است.
به گفته وی قلعه مزبور تا حدود قرن دهم قمری آباد بوده است. روستای پالنگان که هم جوار تنگیور است از لحاظ معماری به صورت پلکانی ساخته شده که رودخانه تنگیور با زیبایی خاص آبادی را به دو نیم تقسیم کرده است.
در فاصله ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستا چشمه های پر آب شیخ خاتون، شیخ عمر، شیخ علاالدین قرار گرفته اند که در مجاورت این چشمه ها با رودخانه و کوه های بلند چشم انداز زیبایی به منطقه بخشیده است.
نوع زندگی مردمان این ۲ روستا، پوشش و فرهنگ جاری و آیین های مختلف آنها تمامی ریشه های عمیق مردمان این دیار را به گذشته های دور بازتاب می دهد. شهرستان کامیاران در استان کردستان علاوه بر این ۲ روستای دیدنی اماکن جذاب دیگری نیز برای گردشگران دارد.
زیارتگاه عکاشه در فاصله ۴۵ کیلومتری شمال غرب کامیاران یکی از اماکن زیارتی و تفریحی این شهرستان است.
این مکان زیارتی در مسیر کامیاران به مریوان در روستای کاشتر واقع شده است، مردم منطقه بر این باورند که عکاشه که یکی از اصحاب پیامبرصلی الله علیه و آله بوده از سوریه به این منطقه آمده است. این زیارتگاه در میان مردم منطقه دارای احترام ویژه است.
زیستگاه شاهو با ارتفاع ۳ هزار و ۳۹۰ متر بلندترین نقطه استان کردستان دریاچه سد گاوشان و رودخانه سیروان از اماکن طبیعی گردشگری در شهرستان کامیاران هستند.
زیارتگاه آب شفا بخش مشهور به بایس پرنه در ۳ کیلومتری جاده کامیاران به سنندج یکی دیگر از اماکن گردشگری و مذهبی شهرستان کامیاران محسوب می شود.